Legacy BIOS và UEFI đều là hai giao diện phần mềm kiểm tra các thiết bị vào ra trên máy tính, giữ cho máy tính hoạt động bình thường, đóng vai trò như một thông dịch viên giữa hệ điều hành và phần mềm máy tính khi máy khởi động.
Legacy BIOS thường được gọi là BIOS (Basic Input Output system) truyền thống, ra đời vào năm 1975 là một phần mềm được lưu trữ trên một chip trên bo mạch chủ của máy tính và về cơ bản nó là một tập hợp các hướng dẫn chạy các thiết bị để khởi động hệ điều hành máy tính.
Khi bật máy tính, các hoạt động của Legacy được bắt đầu, nó giúp kiểm tra bộ nhớ RAM và bộ vi xử lý trên máy tính của bạn. Sau đó kiểm tra các thiết bị gắn trên máy tính như máy in, bàn phím, chuột… và sau đó kiểm tra các tùy chọn khởi động (lần lượt khởi động CD-ROM, đĩa cứng, LAN…)
UEFI (Unified Extensible Firmware Inter) là một phần mềm mở rộng dùng để kết nối phần mềm máy tính với hệ điều hành của nó, UEFI được phát triển để giải quyết các yếu điểm của Legacy BIOS, hoạt động mạnh mẽ và dần thay thế chuẩn Legacy BIOS. Hỗ trợ cho các phiên bản Windows 64-bit và từ Windows 8 trở lên có được hỗ trợ UEFI với phiên bản 32-bit.
........v.....v..
Tuy nhiên, hãy bỏ qua mớ lý thuyết dài dòng và hỗn độn ấy đi, hôm nay mình sẽ giải thích đơn giản cho các bạn dễ hiểu nhất như thế này :
- Legacy và UEFI đều là con chip khởi động boot trên phần cứng máy tính. Legacy là đời cũ và UEFI là đời mới .
- Legacy hỗ trợ Windown 32 và 64bit , sử dụng ổ cứng định dạng MBR
- UEFI chỉ hỗ trợ win 64bit , sử dụng ổ cứng định dạng GPT.
- Legacy tích hợp trên 1 số laptop đời cũ, dễ dàng cài đặt
- UEFI tích hợp trên những dòng laptop đời mới cài đặt hơi phức tạp 1 chút.
- Legacy sử dụng MBR (master boot record) nằm ngay trên sector đầu tiên của ổ C (HĐH) để khởi động
- UEFI sử dụng phân vùng EFI để boot và phân vùng bắt buộc phải nằm riêng
- Leggacy hỗ trợ win7 và win10 (32/64bit)
- UEFI chỉ hỗ trợ win 10 (theo chuẩn UEFI) 64bit
lưu ý : 1 số laptop đời giữa intel hỗ trợ cả 2 con chip Legacy và UEFI nên kỹ thuật có nhiều lựa chọn hơn trong việc cài đặt . Đến năm 2019 tất cả các dòng laptop đều bỏ hết chip truyền thống Legacy chỉ xài UEFI.
Inlel họ nói : việc thay đổi UEFI thay thế dần chip Bios Legacy giúp phần cứng máy tính chạy nhanh và mượt hơn, máy tính khởi động nhanh hơn...v.v (quảng cáo các kiểu).
Sau khi viết xong bài này, theo như cá nhân mình nghĩ thì ko pải vậy, chạy đua công nghệ lúc nào cũng cũng mang theo những chiêu trò kinh doanh kiếm lợi nhuận từ các nhà tư bản. Cổ đông chính của Microsoft là các hãng sản xuất phần cứng, sản xuất mà không bán dc giá cổ phiếu tụt giảm họ kêu gọi microsft chỉ tích hợp win 10 trên chip mới của họ là UEFI. Microsoft ok theo để kéo thứ hạng trên thị trường lợi nhuận. Đó là lý do vì sao dạo gần đây ta không cài được win 7 chạy nhẹ và mượt trên các dòng laptop đời mới.
Cuối cùng sau khi đọc xong bài này nhiều bạn đừng hỏi tại sao mình mua con laptop trong thế giới di động hoặc shop FPT cấu hình cực mạnh : core i5 , ram từ 4 đến 8gb, chạy window 10 mà khởi động cực kỳ chậm ,chạy vô win lè tè gần 5 phút, giật giật, lắc lắc, ko kiểm soát dc chuột , ko ổn định.
Nếu các bạn được bên kỹ thuật tư vấn : họ sẽ bảo cấu hình mạnh rồi thay ổ SSD mới chạy nhanh hơn.
Hehe ! Chính xác là vậy !
Vì sao ổ ssd -m2 mà win10 bắt buộc phải có ?
Vì sao các nhà sản xuất không gắn sẵn vào đó ổ m2 đối với các dòng laptop tầm trung ? mà phải gây khó chịu cho người dùng khi mua về rồi phải gắn thêm ổ ?
Đó là 1 viễn cảnh tương lai khác mình sẽ nói ở các bài sau...
Còn bây giờ, mình hướng dẫn các bạn làm nhẹ win10 khi sử dụng ổ cơ HDD (chỉ hạn chế phần nào thôi nhé)
Bạn hãy cài lại win10 UEFI sau khi về nhà bằng 1 bản thật sạch nhằm hạn chế các vấn đề ko tương thích phần cứng !
Hạn chế ghost bằng các bản ghost đa cầu hình chỉ làm hệ thống thêm ì ạch
Loại bỏ các chương trình chạy nền, tạo bóng, làm mờ..v.v (các chương trình sử dụng nhiều đồ họa)
Loại bỏ các chức năng tự update hệ thống (tuy nhiên điều này ko khuyến khích khi bạn xài win10 bản quyền)
Những vấn đề trên bạn có thể search trên google có hàng trăm cách làm...
Và nếu, bạn có kinh tế chút, để khỏi nặng đầu thì minh khuyên bạn nên gắn thêm ổ SSD để chạy win10 nhé.
Nguyễn Long !
